Historia Łotewskich Sił Morskich 1919-1940 cz.1
Baltija – (09.1919 – 12.1919)
Zbudowany przez stocznię Lindormen w Göteborgu, jako żelaznokadłubowy holownik Johan Ernst. Na początku I wojny światowej w Rydze jako cywilny holownik portowy Baltija. W 1915 roku zarekwirowany przez Korpus Inżynierii Fortyfikacyjnej w Ust-Dwinsku. Od lipca 1918 roku pod niemiecką, a od stycznia 1919 roku pod kontrolą Bolszewików. Od maja 1919 roku we flotylli rzecznej Landeswehry. We wskazanym okresie w służbie Dywizjonu Morskiego Sił Zbrojnych Republiki Łotwy. Będąc pod banderą niemiecką zatonął w dniu 17 października 1944 roku w sztormie koło Ventsplis.
Hamburg – (07.1919 – 1920) – Patrz Lāčplēsis w Rozdziale 5.
Nadezhda – (09.1919 – 12.1919) Zbudowany w 1914, jako stalowokadłubowy holownik śrubowy Nadezhda dla H. Balloda. Zarekwirowany w 1915 roku przez rosyjską Flotę Bałtycką jako jednostka do transportu min fortyfikacyjnych w Ust-Dwinsku. W lutym 1918 roku przejęty przez armię niemiecką jako „S.A. 74” w ryskiej sekcji FECH2. Od stycznia 1919 roku pod kontrolą bolszewicką, a od maja tego roku we flotylli rzecznej Landeswehry. We wskazanym okresie w służbie Dywizjonu Morskiego Sił Zbrojnych Republiki Łotwy. W 1924 roku w eksploatacji portu ryskiego jako holownik Ceriba. Będąc pod banderą niemiecką zatonął w dniu 20 lipcu 1944 roku poderwawszy się na minie u ujścia rzeki Dźwiny (Daugava).
Neubad – (07.1919 – 1921)
Zbudowany w 1907 roku przez stocznię Lange & Sohn w Rydze, jako stalowokadłubowy pasażerski parowiec śrubowy Neubad ze 190-cioma miejscami pasażerskimi (numer stoczniowy 204). W 1915 roku zarekwirowany przez Flotę Bałtycką jako jednostka portowa przeznaczona do eksploatacji w Rewalu. W dniu 25 lutego 1918 roku zajęty w Rydze przez wojska niemieckie. Od stycznia 1919 roku pod kontrolą bolszewicką, uzbrojony w dwa działa kalibru 120 mm. W dniu 22 maja tego samego roku zajęty przez wojska Landeswehry i przezbrojony w niemieckie działa kalibrów 88 mm i 50 mm. Przejęty przez rząd Ulmanisa w dniu 2 lipca 1919 roku i wcielony do sił uzbrojenia minowego flotylli łotewskich nacjonalistów w Zatoce Ryskiej.
Po roku 1921 eksploatowany w służbie przybrzeżnej jako Kaja. Zatonął w dniu 9 września 1926 roku po kolizji koło Daugavgrīva (Ust-Dwinsk).
Podczas Wojny o Niepodległość, oprócz kanonierki O oraz wymienionych wyżej jednostek trałowych, w łotewskich siłach zbrojnych było przez krótki czas kilka innych niewielkich parowców uzbrojonych. Pełniły one służbę na wodach przybrzeżnych oraz rzecznych
Caesar – (13.10.1919 – 11.1919)
Zbudowany przez stocznię Strauß & Kruming w Rydze, jako żelaznokadłubowy holownik śrubowy Tsezar dla I. G. Zeeberg w Rydze. W 1915 roku zarekwirowany przez Korpus Inżynierii Fortyfikacyjnej w Ust- -Dwinsku. Przejęty przez armię niemiecką i wcielony do służby w ryskiej sekcji FECH jako Cäsar, po tym jak jego załoga uciekła wraz z żołnierzami rosyjskimi z Rygi w dniu 21 sierpnia 1917 roku. W styczniu 1919 roku zajęty przez łotewskich Bolszewików w Mitawie nad rzeką Lielupe. Już jednak 18 marca został przejęty przez wojska Landeswehry i uzbrojony do służby w rzecznej flotylli Żelaznej Dywizji, którą pełnił do lipca 1919 roku. W czasie jej trwania brał udział w bitwie z wojskami bolszewickimi mającej miejsce w dniach 22-23 maja.
Rozbrojona we wrześniu 1919 roku, jednostka powróciła do właścicieli jako Caesar, jednak już 13 października została zmobilizowana do służby w Dywizjonie Morskim Sił Zbrojnych Republiki Łotwy. Pełniła ją o listopada 1919 roku. W późniejszych latach ponownie była eksploatowana w Rydze pod nazwą Caezar. Jej ślad urywa się we wrześniu 1944 roku, w którym to miesiącu pełnił służbę w niemieckim „Nachschubbataillon 800”3.
Lielupe – (13.10.1919 – 11.1919)
Zbudowany przez stocznię Strauß & Kruming w Rydze, jako żelaznokadłubowy holownik śrubowy Lielupe dla A. Bersina. W 1915 roku zarekwirowany przez Służbę Artylerii Fortyfikacyjnej w Ust-Dwinsku. Po wycofaniu się wojsk rosyjskich w dniu 21 sierpnia 1917 roku przejęty przez armię niemiecką i jako Lielupe wcielony do służby w ryskiej sekcji FECH. W styczniu 1919 roku przejęty przez łotewskich Bolszewików i przemianowany na Lelupe. W dniu 22 maja, pod czas remontu został przejęty przez wojska Landeswehry. We wskazanym okresie w służbie Republiki Łotwy. W październiku 1940 roku znacjonalizowany przez Łotewską SRR. W lipcu 1941 roku w Rydze czas remontu został przejęty przez wojska Landeswehry. We wskazanym okresie w służbie Republiki Łotwy. W październiku 1940 roku znacjonalizowany przez Łotewską SRR. W lipcu 1941 roku w Rydze.
Sekunda – (07.1919 – 08.1919) Zbudowany w 1894 roku przez stocznię Mantel w Rydze, jako żelaznokadłubowy pasażerski parowiec śrubowy Sekunda (II) dla A. Ausburg z Rygi. W dniu 22 sierpnia 1917 roku przejęty przez FECH jako Sekunda. W styczniu 1919 roku przejęty przez łotewskich Bolszewików w Mitawie nad rzeką Lielupe. Już jednak 18 marca został przejęty przez wojska Landeswehry i uzbrojony do służby w rzecznej flotylli Żelaznej Dywizji, którą pełnił do lipca 1919 roku. Po krótkim okresie służby w łotewskich siłach zbrojnych zwrócony właścicielowi. W 1924 roku przebudowany praktycznie na nową jednostkę o większych wymiarach: 29,0 m x 5,5 m x 2,0 m oraz liczbie pasażerów zwiększonej z pierwotnych 225 do 346. W lipcu 1941 roku w Rydze pod banderą niemiecką, w dniu 18 października 1944 roku w Lipawie – brak śladów z lat późniejszych.
T – (07.1919 – 1922) – Patrz Artilērists w Rozdziale 3.3.
(ciąg dalszy nastąpi)
Tłumaczenie z języka angielskiego: Jarosław Palasek
——————–
3 800 Batalion Logistyczny
Przeczytaj też:
Cataliny – mordercy niemieckich U-Bootów cz.1
Ciekawostka historyczna – Co to jest – Czarna dziura atlantycka?
Ciekawostka historyczna – Dlaczego niemieckie U-Booty nazywano „pływającymi karawanami”?
