Bibery w akcji
Równocześnie podjęto w Niemczech działania organizacyjne, które pozwoliły na przełomie lat 1943 i 1944 na sformowanie Kleinkampfverbande, grupujących podwodne siły szturmowo-dywersyjne pod dowództwem wiceadm.. Eberharda Weicholda, a następnie kontradm. Hellmutha Heye.
Wśród projektów podwodnych broni szturmowo-dywersyjnych obejmujących zarówno tzw. “żywe torpedy” jak i klasyczne miniaturowe okręty podwodne znalazła się także jednostka określana kryptonimem Biber (pol. “Bóbr”).
Biber był pierwszym klasycznym miniaturowym okrętem podwodnym Krigsmarine, zaprojektowanym przez K-Kpt. (kmdr ppor.) Hansa Bartelsa w oparciu o konstrukcję zdobytej w dniu 22 listopada 1943 roku w Bergen brytyjskiej jednostki podwodnej typu Welman-craft.5
Do prac montażowych prototypu określanego pod kryptonimem “Adam” przystąpiono w dniu 4 lutego 1944 roku w zakładach w Lubecker Flenderwerken w Lubece. Zakończono je już 15 marca tego roku, przekazując jednostkę Krigsmarine do prób eksploatacyjnych na rzece Trave. Próby zakończyły się pomyślnie i niemiecka marynarka wojenna w dniu 29 marca 1944 roku zaakceptowała wzór nowej jednostki, co pozwoliło na podjęcie od maja produkcji seryjnej. W okresie między majem a listopadem 1944 roku zakłady Lubecker Flenderwerken wyprodukowały łącznie 324 miniaturowe okręty podwodne typu Biber. Wyporność Bibera wynosiła 6,3 tony przy długości kadłuba 9,035 m, jego szerokość to 1,57 m, zaś średnica kadłuba sztywnego sięgała 0,96 m. Kadłub spawany z blach stalowych o grubości 3 mm pozwalał na bezpieczne zanurzenie do głębokości 20 m. Na pokładzie znajdował się niewielki kiosk zaopatrzony w iluminatory, umożliwiające sternikowi obserwację, peryskop oraz rurę powietrzną, pozwalająca na podawanie do wnętrza jednostki. Na dziobie i rufie okrętu zamontowano zaczepy umożliwiające wodowanie za pomocą dźwigu.
We wnętrzu kadłuba znajdowały się dziobowy i rufowy zbiornik zanurzenia, przedział silnikowy z jednostką napędową wraz z mechanizmem sprzęgła oraz pomieszczenie sternika w którym znajdowały się również baterie akumulatorów, zbiorniki paliwa i butle ze sprężonym powietrzem do obsługi zbiorników zanurzenia.
Napęd Bibera stanowiły 2 silniki – benzynowy do pływania w położeniu nawodnym i elektryczny do pływania podwodnego. Do pływania nawodnego służył 6-cylindrowy silnik samochodowy Opel-Blitz o pojemności skokowej 2,5 l i mocy 32 KM, który zapewniał uzyskiwanie maksymalnej prędkości 6,5 węzła. Zapas benzyny liczący 225 l pozwalał na osiągnięcie w tym położeniu zasięgu 130 Mm przy prędkości 6 węzłów. Pływanie podwodne umożliwiał silnik elektryczny o mocy 13 KM zasilany prądem przez 3 baterie akumulatorów typu 13 T 210 pochodzących ze standardowych niemieckich torped elektrycznych typu G7e. Maksymalna prędkość podwodna wynosiła 5,3 węzła, zaś zasięg przy tej prędkości odpowiednio 8,6 Mm plus dalsze 8 Mm przy prędkości obniżonej do 1,5 węzła. Jednostka posiadała 1 śrubę o średnicy 0,57 m.
Przełączanie silników w zależności od rodzaju pływania następowało za pomocą sprzęgła. Przedział silnikowy oddzielony był grodzią od pomieszczenia sternika, jednak korektor spalin układu wydechowego silnika spalinowego wyprowadzany był na zewnątrz kadłuba właśnie przez to pomieszczenie. Takie rozwiązanie techniczne stwarzało potencjalne i jak wykazała późniejsza eksploatacja także realne zagrożenie zatrucia sternika dwutlenkiem węgla. Uzbrojenie Bibera stanowiły 2 torpedy kal. 533 mm umieszczone na zewnątrz w specjalnych wyprofilowaniach kadłuba.
Załogę miniaturowego okrętu podwodnego stanowił jeden człowiek, co powodowało, że obsługa jednostki z uwagi na konieczność równoczesnego wykonywania wielu różnych czynności była skomplikowana i często prowadziła do zmęczenia sternika, ograniczając możliwości jej bojowego zastosowania.6
——————–
5 Wg Rossler E., Geschichte der deutschen U-Bootbaus, bd 2. Augsburg.
6 Dane dotyczące parametrów taktyczno-technicznych jednostek typu Biber na podstawie: Roesler E., Geschichte der deutschen U-Bootbaus, Sieche E., German human torpedos and midget submarines, oraz Smolis S., Podwodna broń dywersyjna.
