SHINANO – pancernik, który stał się lotniskowcem

Cmdr. Enright wydał rozkaz do ataku z dystansu zaledwie 1400 metrów. Wystrzelono w kierunku lotniskowca 6 torped, z których cztery trafiły w prawą burtę: trzy w śródokręcie, czwarta w część rufową. Spowodowało to narastający przechył. Potężne wybuchy wstrząsnęły okrętem. Kapitan Toshio Abe zlekceważył atak, ufając nadmiernie w silne opancerzenie. Przez wyrwy w kadłubie do wnętrza wlewały się tysiące litrów wody. Na rozkaz dowódcy okręt nadal płynął z dużą prędkością powodując iż woda gwałtowniej wdzierała się do środka. Był to poważny błąd, gdyż w krótkim czasie okręt nabrał 10 stopniowego przechyłu na prawą burtę. Mimo wypompowywania wody przechył wzrósł do 13 stopni a o 3³⁰ przechył wynosił już 15 stopni. Kapitan Abe dla zrównania przechyłu wydał rozkaz zalania pustych zbiorników na lewej burcie. Zmniejszyło do chwilowo przechył do 12 stopni, niestety okręt nadal nabierał wody i o 5⁰⁰ wydany został rozkaz by pracowników cywilnych będących na lotniskowcu przenieść na okręty eskorty. Prędkość okrętu wynosiła wtedy tylko 10 węzłów a przechył 13 stopni. O godzinie 6⁰⁰ przechył wynosił już 20 stopni, zalana została kotłownia a z braku pary o 7⁰⁰ wyłączono silniki. Abe próbował jeszcze wziąć okręt na hol przez dwa niszczyciele Hamakaze i Isokaza lecz pierwsze hole zostały prawie natychmiast zerwane. Druga próba została przerwana ze względu na rosnący przechył. O 0⁰⁰ przechył sięgnął ponad 20 stopni, a o 10¹⁸ Abe wydał rozkaz opuszczenia okrętu, gdy pokład lotniczy dotykał lustra wody. Shinano przewrócił się i o 10⁵⁷ zatonął (32^o07`N, 137<sup>o</sup>04`E). Okręt był 105 km od najbliższego lądu i spoczął na głębokości około 4000 metrów. Razem z kapitanem Abe, który nie chciał opóścić okrętu zginęło 1435 marynarzy, oficerów i pracowników cywilnych, w sumie uratowano 1080 osób. Osoby znajdujące się w wodzie i będące blisko tonącego okrętu zostały zassane przez wdzierającą się szybami wind wodę do głównego hangaru. Setki osób zmagało się z wciągającym ich z powrotem do statku prądem.

Wszyscy uratowani przewiezieni zostali na wyspę Mitsukojima, gdzie przebywali do stycznia 1945 roku. Początkowo US Naval Inteligence nie wierzyło kapitanowi Enrightowi iż udało mu się zatopić lotniskowiec. Po przedstawieniu szkiców zaatakowanej jednostki błędnie sklasyfikowano ją jako typ Hayatake (28.000 ton).

USS Archerfish przez nikogo nie atakowany bezpiecznie odpłynął. Groźba użycia tego wielkiego lotniskowca w boju została udaremniona. Był to sukces Departamentu Wojny, USAAF i całej US Navy. Komandor Joseph F. Enright wraz z załogą wykazali się wytrwałością i konsekwencją w tropieniu a później zatopieniu wrogiego okrętu. Nie ma wątpliwości iż był to w dużej mierze łud szczęścia, ale szczęście sprzyja lepszym. W tym starciu komandor Joseph F. Enright pokonał kapitana Toshio Abe, który zbytnio zawierzył w pancerz okrętu oraz mit o niezatapialności okrętów typu Yamato, którym w części był lotniskowiec Shinano.

Powojenna analiza zatonięcia Shinano

Amerykańska Marynarka Wojenna dokonując powojennej analizy zatonięcia lotniskowca wykazała iż posiadał poważne wady konstrukcyjne. Szczególnie źle zaprojektowane zostało połączenie między pasem opancerzenia kadłuba nad linią wodną a wybrzuszeniem chroniącym okręt przed atakiem torpedowym. Właśnie na tej linii eksplodowały wszystkie torpedy wystrzelone z Archerfisha powodując tak duże zniszczenia. Ponadto na okręcie nie przetestowano wodoszczelności przedziałów co miało jak się okazało istotne znaczenie przy nabieraniu przez okręt wody. Szczególnie po decyzji Abe by okręt po ataku torpedowym nadal płynął z pełną prędkością.

Dopiero po zakończeniu wojny Amerykanie dowiedzieli się o zatopieniu przez Enrighta Shinano. Musiano uaktualnić tonaż zatopionych przez Archerfisha okrętów japońskich.

Zatopienie Shinano było jednym z największych sukcesów okrętów podwodnych podczas II wojny światowej i już na pewno największym który przypadł Amerykanom.

Witold Rychter

Przeczytaj też: