Kolejne państwo wycofuje się z CFE

Turcja oficjalnie postanowiła zawiesić uczestnictwo w Traktacie o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie (CFE), Decyzja została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym. Zgodnie z art. 3 Dekretu Prezydenta Turcji nr 3 ma wejść w życie z dniem 8 kwietnia 2024. Jest to więc oficjalne wystąpienie Turcji z tej organizacji.

Traktat o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie (Treaty on Conventional Armed Forces in Europe, CFE) został zawarty w 1990 między państwami NATO i nieistniejącego już Układu Warszawskiego. Wszedł w życie w 1992. Jest główną regulacją międzynarodową dotyczącą europejskiej architektury bezpieczeństwa konwencjonalnego. Określa poziom sił, równowagę militarną, warunki rozmieszczenia wojsk krajowych i międzynarodowych w Europie i regionie. Ma to na celu zmniejszenie napięć mogących wynikać z nadmiernej rozbudowy sił militarnych i redukcję niebezpieczeństwa wojny. Dziś ten traktat faktycznie już nie istnieje i porozumienie to jest tylko na papierze.

Traktat wiąże obecnie 28 Państw-Stron. W 2007 jednostronną decyzją z CFE wycofała się Federacja Rosyjska. Zawiesiła swoje zobowiązania, powołując się na obawy dotyczące bezpieczeństwa wynikające z rozszerzenia NATO. FR ostatecznie wycofała się z CFE 7 listopada 2023. Wystąpienie Rosji faktycznie burzy istniejącą wcześniej równowagę i CFE w obecnym kształcie traci sens istnienia.

Rzecznik tureckiego MSZ oświadczył, że Turcja nie wycofuje się całkowicie z CFE. Stwierdził jednak, że po wycofaniu się Rosji z Traktatu Ankara nie miała innego wyjścia, niż zawieszenie swojego w nim członkostwa.

Pod koniec marca 2024 ustawę dotyczącą zawieszenia obowiązywania Traktatu o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie podpisał prezydent RP. Zawieszenie Traktatu CFE spowoduje, że Rzeczpospolita Polska, podobnie jak inne państwa, które się na to zdecydują, pozostając formalnie stroną tej umowy, nie będzie miała obowiązku wykonywania jej postanowień, poinformowała wówczas Kancelaria Prezydenta. Ustawę na początku marca przyjął Sejm, a wkrótce także Senat.

Decyzja Polski i prawdopodobnie Turcji jest wynikiem wojny Rosji z Ukrainą i potrzeby zmian w podejściu do tworzenia systemów obronnych i wzmocnienia własnej armii. Być może z CFE w niedługim czasie wystąpią inne państwa.

Źródło: Agencja ALTAIR

Przeczytaj też: