SOSUS – „Tajna broń” cz. 1

W 1937 roku uczony Marice Ewing z Uniwersytetu Lehigh przeprowadzał na wodach Północnego Atlantyku eksperyment związany z załamaniem “fal sejsmicznych”. W wodach o 3 metrowej głębokości naukowiec detonował ładunki wybuchowe używając ich jako źródła dźwięku.

Szereg łańcuchowych eksplozji wytworzyły niezamierzone impulsywne echa generowane poprzez powtarzające się odbicia między dnem oceanu a jego taflą, łatwo dostrzegalne z pokładu statku badawczego, na którym Ewing przebywał podczas trwania tego eksperymentu. Uzyskane wyniki pozwoliły Ewingowi dojść do przekonania, iż fala dźwiękowa spowodowana podwodną eksplozją mimo znaczącej utraty natężenia dźwięku przy zetknięciu się z dnem i powierzchnią jest w stanie pokonać bardzo duże odległości. Szczególnie fale o niskiej częstotliwości. Fala dźwiękowa była tylko nieznacznie osłabiona podczas pomiarów w różnych oddalonych od siebie punktach.

Ewing doszedł wtedy do wniosku, iż gdyby istniały odpowiednie “kanały dystrybucyjne” dźwięku poziomego w głębiach oceanu, które unikałyby odbić typu dno-powierzchnia, to wtedy sygnały akustyczne mogłyby pokonywać setki, a nawet tysiące mil i nadal mogłyby być wykrywalne przez logiczne rozmieszczone hydrofony.

Niemalże w tym samym czasie, wraz z odkryciem i udoskonaleniem “batytermografu” przez naukowców z Instytutu Technologii w Massachusetts i naukowców z Instytutu Oceanograficznego w Woods Hole w stanie Massachusetts pojawił się kolejny ważny element. Otóż, po raz pierwszy dzięki udoskonalonemu batytermografowi udało się dokonać stałego pomiaru temperatury głębin oceanicznych. Najistotniejsze okazało się tu dokładne określenie różnic prędkości rozchodzącego się pod powierzchnią wody dźwięku tzw. SVP (Profil Prędkości Dźwięku). Dzięki licznym badaniom podczas których naukowcy prowadzili pomiary prędkości dźwięku uzyskano odpowiednią wiedzę na temat załamania się fal (promieni) dźwięku pod wodą. Badając rozchodzenie się fal na różnych głębokościach potwierdzona została hipoteza Ewinga dotycząca istnienia warstw wody w których dźwięk rozchodził się bez większych zniekształceń w warstwach wody o odpowiedniej temperaturze na odpowiedniej głębokości.