W styczniu 1945 roku Armia Czerwona ze straszliwą furią przystąpiła do długo oczekiwanego ostatecznego ataku na Rzeszę, zdobywając kolejne tereny i wielkie miasta okupowanej Polski oraz wschodnich Niemiec. Breslau, stolica Śląska, liczący przed wojną 600 tysięcy mieszkańców, stawił jednak zacięty opór i został ogłoszony przez Hitlera „twierdzą”.

Rozgorzały niezwykle zaciekłe walki o miasto. Armia Czerwona okrążyła Breslau i szturmowała zaciekle, usiłując zmusić obrońców do kapitulacji. Przywódcy nazistowscy starali się podtrzymać opór zdziesiątkowanych wojsk niemieckich oraz zachować porządek w oblężonym mieście. Załoga twierdzy, zaopatrywana nocami z powietrza, przez cztery miesiące opierała się atakom przeważających sił radzieckich. Breslau bronił się cztery dni dłużej niż Berlin i skapitulował dopiero 6 maja 1945 roku, ale cena tej bitwy była przerażająca. Nadodrzańska metropolia została zniszczona niemal w 70 procentach, a 25 tysięcy niemieckich żołnierzy i cywilów zginęło.

Zdobyte miasto czekał srogi odwet ze strony zwycięskich wojsk. To, co nie uległo zniszczeniu w czasie oblężenia, zostało zrabowane, kobiety były masowo gwałcone, a po zakończeniu wojny wszyscy niemieccy mieszkańcy zostali wysiedleni i na ich miejsce osiedlili się we Wrocławiu Polacy, głównie repatrianci z Kresów.

Ostatnia twierdza Hitlera powstała na podstawie skrupulatnych badań ogromnej liczby oficjalnych dokumentów, gazet, listów i dzienników oraz wstrząsających relacji świadków.